30-1-2015 ‘Praten over je hoogbegaafdheid’ HOE DOE JE DAT?!
Hoe en wanneer communiceer je over jezelf als hoogbegaafde? Dit is wat sommige mensen die Hoogbegaafd zijn bezighoudt, ook tijdens de onderlinge gesprekken hierover tijdens het tweede HB-café in Groningen. Rianne van de Ven was aanwezig als gastspreker en gespreksleider. Zij is tevens voorzitter IHBV en in het dagelijks leven coach voor hoogbegaafden.
Het gedeelte hoog in het woord hoogbegaafd ligt maatschappelijk en binnen sociale verbanden gevoelig. Het is raadzaam om hiervan bewust te zijn. Met andere woorden, het gaat niet om WAT je vertelt, maar HOE je dat brengt. Dit door de kou uit de lucht te halen door vooraf aan te geven dat je iets over jezelf gaat vertellen waarom je zo doet, denkt en bent, zonder de term Hoogbegaafdheid (direct) te gebruiken. En, dat onderbouwd met voorbeelden uit je werk en leven.
Wat meespeelt, is dat de term Hoogbegaafd bepaalde beelden bij andere mensen kan oproepen, waaronder vooroordelen en misvattingen. En alles wat je daarna over jezelf zegt wordt gematcht met deze beelden. Door direct in huis te vallen met de term Hoogbegaafd heb je al je gesprekspartner in de communicatie kwijtgespeeld.
Een betere manier om hierover te praten begint met zelf een goed beeld te hebben van wat Hoogbegaafdheid voor jou zelf betekent en wat het in jouw specifieke situatie inhoudt en betekent. Dit kun je doen door van jezelf een HB-profiel te maken met behulp van het Delphimodel Hoogbegaafdheid*.
Binnen dat model (zie bijgevoegde presentatie) wordt gesproken over aspecten als: snel denken; creatief zijn; intens leven en betrokken bij complex situaties en vraagstukken. En, daarbinnen kenmerken worden onderkend, te weten: autonoom zijn, hoog intelligente denken, rijkgeschakeerd voelen, gedreven zijn en nieuwsgierig; scheppen en hoog-sensitief waarnemen. Op basis van dat model is de indruk ontstaan dat mensen die gekwalificeerd worden als Hoogbegaafd meerdere van deze aspecten in zich hebben en de mate waarin is per persoon verschillend.
Wanneer we inzoomen op elke afzonderlijk aspect, dan heeft elke aspectzijn eigen kenmerken. Op zich is elk te onderkennen aspect en kenmerk, niet uitzonderlijk, ook niet voor mensen die niet hoogbegaafd zijn. Het zijn dus geen kenmerken die enkel voorbehouden zijn van hoogbegaafden. Het gaat om het “totaalpakket”. Duidelijk maken wie je bent – vanuit het achterhoofd wetende dat je hoogbegaafd bent of zou kunnen zijn – betekent vooraf bewust zijn welke kenmerken in jouw eigen situatie aan de orde (zouden kunnen) zijn. Dit door stil te staan bij jezelf aan de hand van deze kenmerken en aspecten (zie Delphi-model). En, daarmee een eigen profiel samen te stellen als startpositie om andere mensen te kunnen uitleggen welke eigenschappen je hebt in plaats van te zeggen wat je bent. Wat je bent weet je, namelijk hoogbegaafd. Maar, te kunnen vertellen hoe zich dat bij jou manifesteert is mogelijk door middel van dat profiel en dat zegt wel iets over jouw eigen ik als mens.
Auteur: Auke ten Hoeve
Download hier de handout van de gebruikte presentatie (pdf)