Op 23 januari 2015 organiseerde het IHBV in het Kargadoor in Utrecht een nieuwe bijeenkomst met als onderwerp: Maakt hoogbegaafdheid eenzaam?
Ondanks de vrieskou op deze avond was de opkomst goed. Voordat de bijeenkomt begon, kreeg iedereen het verzoek om op twee stellingen te reageren. Op twee omslagborden stonden twee thermometers met een schaal van 0 tot 10. Ieder gaf met een sticker aan waar zij op dit moment stonden. De stellingen waren:
- Ik voel mij vaak eenzaam.
- Ik kan mijn HB eenzaamheid goed hanteren.
Om half acht waren de tafels gevuld en begon de avond. De avond was in twee delen geknipt, waarbij Jeannette Rijks de aftrap mocht verrichten.
Jeannette Rijks heeft zich gespecialiseerd op het gebied van eenzaamheid. Jarenlang heeft zij zich verdiept in verschillende onderzoeken over eenzaamheid en heeft ze een methode ontwikkeld waarbij mensen hun eigen eenzaamheid kunnen aanpakken. De door haar samengebrachte informatie en haar methode zijn online te vinden op eenzaamheid.info.
Eenzaamheid is een groot probleem in Nederland. Zo is 40% van de Nederlanders eenzaam. Dit percentage is al vele jaren stabiel. 10% van de Nederlanders is chronisch eenzaam. Het percentage chronisch eenzame ouderen bedraagt 25%. De aandacht van de meeste onderzoeken en de aandacht van de overheid gaan echter alleen naar de ouderen, terwijl dit een groot probleem is onder de gehele bevolking.
Hoewel iedereen wel weet hoe het voelt om eenzaam te zijn, is het lastig om aan dit gevoel een definitie te hangen. Eenzaamheid is dan ook niet alleen een gevoel, het is een alarmsignaal van je lichaam. Het signaal geeft aan dat je behoefte hebt aan verbinding.
De huidige oplossing voor verbinding wordt door de huidige hulporganisaties geboden door contact: Samen er op uit of samen aan activiteiten meedoen. Contact met anderen wordt gebruikt om de eenzaamheid te verdrijven. Ondanks de goede bedoelingen wordt hierbij voorbij gegaan aan het feit dat contact anders is dan verbinding. Het gevolg kan zijn dat de eenzamen juist zich meer gaan terugtrekken. Naast de leuke uitjes zijn ze nog steeds eenzaam, het probleem zal dus blijkbaar wel bij hun liggen. Hierbij nemen ze meer afstand van hun mogelijkheden om juist wel waardevolle verbindingen aan te gaan.
Wat is dan wel de manier om je eenzaamheid aan te pakken. Allereerst is het belangrijk goed naar jezelf te kijken. Stel de vragen: “Wie ben ik”, “Wat heb ik nodig” en “Wat wil ik”. Door deze vragen te stellen kom je achter de verbindingen die je hart nodig heeft. (Opnieuw) verbinding maken moet je leren. Een mens zoekt naar patronen. Om nieuwe verbindingen te maken moet je een nieuw patroon ontwikkelen. Vooral aan het begin zal het maken van dit nieuwe patroon veel moeite kosten. Lukt het je niet zelf, durf dan hulp te vragen.
Bovenstaande informatie geldt voor elke persoon die zich eenzaam voelt. Nu zijn er voor hoogbegaafden enkele specifieke punten die een extra invloed hebben op het ontstaan en het oplossen van eenzaamheid. Zo zijn veel hoogbegaafden meer zelfstandig en hebben hierdoor minder behoefte aan veel verbindingen. Vaak hebben ze meer kennis en mogelijkheden om zich te verdiepen in onderwerpen om zo zelf de eenzaamheid actief te bestrijden. Daarentegen ontwikkelen hoogbegaafden zich vaak sneller dan de groep om hen heen. Ze vallen hierdoor vaak buiten de groep. Als ze om niet op te vallen zichzelf conformeren aan de groep, dreigen ze zichzelf te verliezen.
Terwijl de vrieskou van buiten langzaam binnendrong in het Kargadoor, was het tijd voor een pauze.
Na de pauze begeleidde Margreet Menkveld het tweede deel van de avond. De twee eerder ingevulde stellingen, “Ik voel mij vaak eenzaam” en “Ik kan mijn HB eenzaamheid goed hanteren.” werden besproken. Er was een korte open discussie over de ingevulde cijfers en het effect van de afgelopen presentatie op je eenzaamheid.
Daarna werd de discussie voortgezet aan de verschillende tafels. Van Margreet kregen we een aantal vragen die we met elkaar hebben besproken.
- Voel je je wel eens eenzaam?
- Wanneer voel je je eenzaam?
- In hoeverre heeft de eenzaamheid te maken met je hoogbegaafdheid?
- Word je belemmerd door je gevoel vangh eenzaamheid?
- Wat voel je precies als je je eenzaam voelt?
- Wat doe je als je je eenzaam voelt?
- Kan eenzaamheid ook kracht geven?
- Kun je je eenzaam voelen in je relatie?
Naar aanleiding van de stellingen en discussie bleek wel dat eenzaamheid voor elke hoogbegaafde een herkenbaar probleem is. Zoals het vaak gaat met hoogbegaafden onderling, bleef het bij de discussies ook niet beperkt tot deze vragen. In de verschillende groepen is er onder anderen gediscussieerd over:
- De combinatie van eenzaamheid, hoogbegaafdheid en opvoeden.
- Het bovendrijven van eenzaamheid bij ziekte.
- Hoe is het gegaan met de eenzaamheid na de ontdekking van je hoogbegaafdheid?
- De combinatie van Hoogbegaafdheid en hoogsensitiviteit.
- Het herkennen van eigen behoefte.
- Het durven kiezen voor jezelf en jezelf te accepteren en te waarderen.
Na de onderlinge discussies hebben we de verhalen, discussiepunten en meningen met elkaar gedeeld. Na deze bespreking was het officiële gedeelte van deze boeiende avond voorbij. Als onofficiële afsluiting werd er door menigeen nog nagepraat en wat gedronken.
Verslag: Frank van Rooijen