Verslag HB-Café Haarlem d.d. 2 juni 2017
De theorie van de positieve desintegratie (Dąbrowski)
door Lotte van Lith
Het onderwerp van het IHBV café in Haarlem op 2 juni 2017 was de theorie van positieve desintegratie van de Poolse psycholoog en psychiater Kazimierz Dabrowski. Deze avond geeft Lotte van Lith ons een verdiepende introductie op de theorie alvorens deze toe te lichten.
Het verloop van de avond
We starten met een filmfragment van Maya Angelou ‘Still I Rise’(https://youtu.be/qviM_GnJbOM)
en beschrijven wat zij uitstraalt terwijl zij spreekt. We zien kracht, persoonlijkheid, charisma, wijsheid, creativiteit, beweeglijkheid, plezier, eigenwaarde…. en nog veel meer. Terwijl Maya Angelou juist praat over haar kwetsbaarheid, over hoe anderen op haar neer kunnen kijken. Deze integratie van kwetsbaarheid en kracht is een thema in de theorie van positieve desintegratie.
Voor de pauze komen de (mogelijke) achterliggende vragen en ervaringen van Dabrowski ter sprake. Ook de creativiteit die voort kan komen uit frustratie of (innerlijke) druk en de vage grens tussen genialiteit en gekte komen langs. Er is veel ruimte tot het stellen van vragen en omdat het kader van de theorie nog niet staat kunnen de associaties soms ook hele nieuwe onderwerpen aanboren. Na de pauze krijgt de theorie zelf meer inhoud en vorm. Ook wordt duidelijk op welke manier emoties, conflicten en autonomie bijdragen aan het proces van bewustwording en ontwikkeling.
Overprikkelbaarheden
Lotte van Lith spreekt deze avond niet veel van hoogbegaafdheid. De theorie is zeer bruikbaar vanuit het perspectief van hoogbegaafdheid, maar ook daarbuiten is de theorie waardevol. De overprikkelbaarheden of overexcitabilitys die volgens Dabrowski het groeipotentieel mede bepalen zijn natuurlijk wel zeer herkenbaar voor hoogbegaafden. Naast overprikkelbaarheden speelt ook een gedrevenheid tot autonomie een aanjagende rol in de ontwikkeling. Autonomie drijft het individu voorwaarts richting zelfstandigheid, onafhankelijkheid. Met verbinding als ultiem resultaat wanneer het individu overeind kan blijven in (afhankelijke) relaties tot anderen.
Emoties en conflicten als gids
Angst, stress, depressie, burn-out, onrust, irritatie, lijden, zelftwijfel, verdriet, wanhoop. Dergelijke emoties kunnen we als ongewenst bestempelen of zelfs diagnosticeren en behandelen. Maar het zijn ook allemaal symptomen van een gevoelig bewustzijn waarmee ontwikkeling aangejaagd kan worden. Het tegenstrijdige met elkaar in overeenstemming brengen levert een completere beleving van het ‘zelf’ op. En omdat het individu alleen empathie kan opbrengen voor wat het herkent / erkent groeit de capaciteit tot verbinding net zo hard als het autonome en waarde gedreven zelf. Dit gegeven van autonomie en verbinding wordt ook mooi geïllustreerd door Wenworth Miller https://www.youtube.com/watch?v=hzURem24MQU&t=2s in zijn speech bij het HRC Dinner.
Over positieve desintegratie http://positievedesintegratie.nl
Over Lotte van Lith www.alotofcomplexity.com
Maya Angelou https://youtu.be/qviM_GnJbOM
Wenworth Mller https://www.youtube.com/watch?v=hzURem24MQU&t=2s
