Op midzomeravond een HB-café organiseren met als thema ‘Praten over je hoogbegaafd zijn’, zou dat ondanks het natte en kille weer tot een broeierige avond leiden?
Een aantal mensen durfde het wel aan en zat met elkaar in kleine groepjes aan tafels in het sfeervolle kunstcentrum Kadmium. Bij ieder HB-café ziet het er weer anders uit omdat er dan een andere expositie is.
Pauline Coret leidde deze avond als vrijwilliger van het IHBV en als ervaringsdeskundige, de avond was mede voorbereid door Marieke van der Zee (Buro Mare).
Als eerste gaf Pauline de opdracht om individueel op te schrijven wat jouw kenmerken zijn als hoogbegaafde of in andere woorden: wat hoogbegaafdheid voor jou betekent. Je kon het ook zien als wat jouw ‘gebruiksaanwijzing’ is, maar exact hetzelfde is dat natuurlijk niet. Ook werd gevraagd met wie je over je HB zou willen praten en waarom?
Aan de tafeltjes discussieerde men toen levendig hierover en wisselde hierover uit.
Dat leidde plenair tot de volgende lijst van kenmerken, die veel mensen bij zichzelf als hoogbegaafde herkenden (iets geordend door de verslaglegger en aangevuld vanuit de papieren die op de tafeltjes lagen):
- Je vaak moeten aanpassen
- Heel veel denken, snel denken en snel praten
- Druk en vol in het hoofd zijn
- Hekel aan traagheid
- Denken op metaniveau, parapludenken
- Schakelen naar en tussen verschillende niveaus van denken (bijvoorbeeld van detail naar overzicht en omgekeerd)
- Geen zin in herhaling
- Wil nieuwe dingen
- Zoeken van informatie
- Behoefte aan vrijheid
- Analytisch
- Creativiteit
- Gevoeligheid, snel van slag
- Behoefte aan openheid en geen manipulatie
- Niet tegen politieke spelletjes en machtsgebruik kunnen
- Weerstand tegen ‘moeten’, verteld worden wat te doen
- Zeer kritisch
- Alles zelf willen doen, want: dan is het goed
- Dingen op je eigen manier willen doen
- Perfectionistisch, de lat ligt hoog
- Willen blijven leren
- De dingen moeten ‘kloppen’
- Allergisch voor drogredenen
- Behoefte aan ‘de waarheid’
- Associatief denken en veel dingen/ situaties verbinden
- Behoefte aan alleen zijn, rust nodig voor concentratie
- Allergisch voor zwart-wit/ smal denken
- ‘ik weet het zeker!’
Op de vraag met wie je erover zou willen praten kwamen aan bod:
- Baas en collega’s
- Partner
- Ouders
- Kinderen
En naar de vraag waarom:
- Intimiteit
- Begrip en erkenning krijgen
- Om uitdagender werk te krijgen
- De taak beter kunnen uitoefenen
- Mogelijkheden verkennen voor een eigen route
- Kennis erover delen
- Ik heb altijd gemerkt dat ik ‘anders’ was
- Minder stress of spanning
- Het creeëren van een ‘tussenschakel’
- Het zoeken van een vertrouwenspersoon
Wat houdt mensen tegen om erover te praten?
- Het schept verwachtingen
- Het komt arrogant over
- Scherpte van mij, zwakte van de ander
- Ze gaan me mijden
- Slechte ervaringen: er wordt niet naar me geluisterd
Na de pauze praatten we in de groepjes per tafeltje verder over de vraag: wat zijn je ervaringen met erover vertellen en kun je daaruit do’s en don’ts afleiden?
Hier kwamen de volgende zaken uit naar voren:
Do’s:
- Leg lijstje kenmerken HB voor en vraag de ander: wat herken je hiervan in mij? En/of: wat herken je in jezelf?
- Gebruik model/ beschrijving HB met mooie beelden uit het boek ‘Hoogbegaafd dat zie je zo’ om uit te leggen wat je met HB bedoelt
- Zoek de juiste persoon uit
- Systeem moet uitzonderingen maken om te kunnen voldoen
- BOB: Bekendmaken, Overleggen, Besluiten
- Benoem je kwaliteiten en behoeften
- Voorbeelden geven
- HB woord noemen
- Toon respect voor de ander
- Leef je in, pas je in
- Probeer perceptie ander in te schatten
- Blijf goed luisteren
- En last but not least: houd het positief!
Don’ts:
- Met de deur in huis vallen
- Het meer-zijn benadrukken
- HB woord noemen
- Het HB zijn als excuus gebruiken
- Heftig praten
Het onderwerp maakte veel persoonlijke ervaringen los. Enkele deelnemers gaven al meteen aan dat ze het opstellen van de lijst met kenmerken als inzichtgevend hadden ervaren en dat ze die zeker zouden kunnen gebruiken om over zichzelf te vertellen. Of je daar de term ‘hoogbegaafdheid’ nu wel of niet bij zou moeten noemen, dat is duidelijk een punt van discussie. Over de term bestaan veel vooroordelen. Anderzijds: als we de term ontlopen, hoe kun je dan de vooroordelen bestrijden?
Er bleken enkele leerkrachten in de zaal te zitten die ook hun ervaringen vanuit die functie inbrachten. Sommigen van hen vroegen zich af of je voor een klas van hoogbegaafde kinderen wellicht per definitie een hoogbegaafde leerkracht moet zetten. Interessante vraag maar iets buiten de orde van deze avond.
Tot slot riep Pauline de deelnemers op zich op een eventueel gesprek over zichzelf over hoogbegaafdheid voor te bereiden door middel van een zogenaamde ‘elevator-pitch’ en ze gaf daarvoor de volgende tips:
- Bedenk wat je wil bereiken;
- Bedenk hoe je je verhaal afstemt op de persoon;
- Formuleer scherp en helder;
- Wees kort en krachtig;
- Schat in wat de belangen zijn van de toehoorder.
Veel deelnemers bleven nog gezellig napraten tot de sluitingstijd van 23.00 uur.
Op het HB-Forum kun je ook nog napraten over dit HB-café:http://hb-forum.nl/viewtopic.php?f=69&t=3644
Verslag: Noks Nauta