HB-café Delft, 5 februari 2016 Existentiële eenzaamheid

Existentiële eenzaamheid en hoogbegaafdheid, zou het iets zijn dat met elkaar te maken heeft? Yke Takens zal de avond vullen met zijn inzichten, gevoed door interactie met het publiek.
Hij stelt zichzelf voor en vertelt wat dingen die in zijn leven speelden waardoor hij onderzoek ging doen naar het concept ‘eenzaamheid’. Takens maakt onderscheid tussen sociale eenzaamheid en existentiële eenzaamheid, er verschijnen de nodige definities op het presentatiescherm.

Existentiële eenzaamheid is iets dat iedereen (want existerend) in zich heeft. Iedereen is in de basis eenzaam: Je wordt alleen geboren en je gaat alleen dood. Niet iedereen is zich hier noodzakelijkerwijs bewust van, of ervaart het als negatief. Takens geeft aan dat je juist uit dit inzicht troost (of zelfs vreugde) kunt putten: het feit dat iedereen in hetzelfde schuitje zit, verbindt weer. Of hoogbegaafden eenzaamheid meer of dieper ervaren wordt niet helemaal duidelijk deze avond. Te horen aan de reacties uit het publiek is het een element dat de hoogbegaafden die aan het woord zijn zeker kennen en wisselend verwelkomen. Eén van de sprekers ervaart eenzaamheid als ‘een warme jas’, iemand vertelt dat hij zich het meest eenzaam voelt in gezelschap. Dat existentiële eenzaamheid al heel jong ervaren kan worden wordt duidelijk als een vrouw vertelt over haar gedachten over bestaan en dood als 5-jarige, gedachten waarmee ze bij niemand terecht kon en die haar eenzaamheid nog vergrootten.

Takens zich ook bezighoudt met nieuwe vormgeving van zorg (hij is directeur van de Stichting Ander Zorg Geluid, waarvan 1 van de speerpunten eenzaamheidsbestrijding) blijkt uit de opdrachten voor na de pauzes: we gaan in groepjes nadenken over mogelijke interventie- en preventiemiddelen tegen eenzaamheid. Daarbij wordt duidelijk dat een aantal activiteiten die nu bijvoorbeeld van uit de overheid worden ingezet alleen te maken hebben met het stimuleren van contacten, dus met sociale eenzaamheid, en niets met existentiële eenzaamheid. Zou je al bij jonge mensen aandacht hiervoor moeten hebben? Zou men zich op jonge leeftijd al bewust moeten zijn van het existentiële? Dat zijn vragen waar we geen harde antwoorden op hebben. Het zet ons wel aan het denken.

Na bespreking hiervan geeft Takens nog een paar persoonlijke tips die betrekking hebben op hoe je (ook als hoogbegaafde) beter kunt aansluiten bij de maatschappij: vooral proberen iets voor anderen te betekenen. Het was jammer dat we hier niet meer als publiek op konden reageren: de tijd was op.

De avond werd positief ervaren, het was een gelegenheid om over dit onderwerp na te denken dat zeker bij velen leeft en om erover met elkaar in gesprek te gaan.

Verslag: Hilde Cromjongh, Kolibrie TalentCoaching